توضیح:
یکی از شیوههای دیگری که بانکها در بخش تجهیز منابع از آن بهره برده و به جمعآوری منابع میپردازند، پسانداز قرضالحسنه و حسابهای جاری است. ماهیت این حسابها بر طبق عقد قرض بوده و بانکها هیچ سودی به این نوع حسابها پرداخت نمیکنند؛ منتها برخی شبهات برای بعضی از مردم در این زمینه به وجود میآید؛ از جمله اینکه با توجه به اینکه برخی معاملات بانکها باطل است و طبیعتا داخل بانک پولهای حرامی وجود دارد و اگر ما پول خود را در بانک پسانداز کنیم مخلوط با آن پولها خواهد شد لذا آیا میتوان پول را دست چنین بانکهایی سپرد و نیز جوایزی که بانکها پرداخت میکنند چه حکمی دارد و… که در این بخش به پاسخ اینها میپردازیم
فتوای حضرت امام خامنهای(مد ظله العالی)
سوال: با توجه به اینکه شنیدهایم برخی از معاملاتی که در بانکها انجام میگیرد صوری بوده و اشکال شرعی دارد، قرض دادن به بانک(افتتاح حساب قرضالحسنه) چه حکمی دارد؟ و اساساً ثوابی که در روایات برای قرض دادن آمده شامل کسی که در بانک حساب قرضالحسنه باز میکند نیز میشود؟
جواب: اشکالی ندارد
فتوای آیت الله سیستانی(دامت برکاته)
۱- سپردهگذاری در بانکهای خصوصی به معنای قرض دادن به آنها ـ با شرط نکردن سود، جایز است. به این معنا که قرض دادن را متوقف بر ملزم داشتن بانک به پرداخت سود نکند. نه آنکه خود شخص، در درون خود بنای مطالبه سود در صورتی که بانک آن را نپرداخت نداشته باشد؛ زیرا که بنای بر مطالبه چیزی با شرط نکردن قابل جمع است. همچنان که بنای مطالبه نکردن با شرط کردن قابل جمع است و شخص میتواند چیزی را شرط نکند و خواستار آن گردد و یا شرط کند اما آن را مطالبه نکند.
۲ـ سپردهگذاری در بانکهای دولتی ـ به معنای قرض دادن به آنها ـ با شرط گرفتن سود، جایز نیست و آن سود ربا است. بلکه دادن مال به این بانکها هرچند بدون دریافت سود باشد، شرعاً به منزله اتلاف مال است؛ زیرا آنچه را بعداً از بانک باز پس میگیرند، مال بانک نیست، بلکه از اموال مجهول المالک است. بنابراین سپردن درآمدها و فایدههایی که شخص در طول سال به دست میآورد، در بانکهای دولتی، بدون پرداخت خمس آن، مشکل است؛ زیرا او اجازه صرف این اموال را برای مؤونه خود دارد و به اتلاف آن مجاز نیست و اگر آن را اتلاف کند، ضامن خمس برای صاحبان آن میشود.
فتوای آیت الله شبیری زنجانی(دامت برکاته)
سوال: با توجه به اینکه شنیدهایم برخی از معاملاتی که در بانکها انجام میگیرد صوری بوده و اشکال شرعی دارد، قرض دادن به بانک(افتتاح حساب قرضالحسنه) چه حکمی دارد؟ و اساساً ثوابی که در روایات برای قرض دادن آمده شامل کسی که در بانک حساب قرضالحسنه باز میکند نیز میشود؟
جواب: قرض دادن جایز است