فتوای حضرت امام خامنه‌ای(مد ظله العالی)
شماره استفتاء: ۴۸۲۳۴۹
بسمه تعالی
سلام علیکم و رحمه الله و برکاته
شرط مذکور در ضمن قرض صحیح نیست و ربا محسوب می شود.
موفق و مؤید باشید
محضر مبارک مرجع عالیقدر جهان تشیع مقام معظم رهبری دام ظله العالی
سلام علیکم
در خصوص جریمه تاخیر تادیه در غیر از بانک بنده قلا سوالی را از خدمتتان پرسیده بودم به این صورت:
شماره استفتاء: ۲۴۶۴۳۰
اینجانب به لطف خداوند متعال و با توجه به جایگاه رفیع قرض الحسنه، توفیق این را دارم که مقداری از سرمایه خود را برای جلب رضایت خدا و کسب ثواب، به مردم نیازمند قرض الحسنه دهم و به لطف خدای متعال، برکات آن را در زندگی دیده و میبینم. اما متاسفانه اخیرا فرهنگ بسیار بدی بین مردم رایج شده است که بدهی خود را در موعد مقرر پرداخت نمی نمایند و این باعث می شود که علاوه بر اینکه سرمایه ام از بین برود و نتوانم مدیریت مالی سرمایه ام را داشته باشم بلکه به مرور ، انگیزه قرض دادن نیز کمتر شود. با توجه به اینکه اینجانب به پلیدی بهره و ربا واقفم و از آن به خدای متعال پناه می برم و از طرفی اخذ وثیقه و ضامن در این مورد فایده ای ندارد زیرا وصول طلب از این شیوه ها به دلیل فرایند قانونی فراوان و زمانبر که گاهی گذشت از طلب بهتر از اقدام قانونی می شود:
۱- راهکار حضرتعالی در مورد ملتزم ساختن بدهکاران به اینکه بدهی خود را در موعد مقرر پرداخت نمایند چیست؟
۲- آیا اینجانب می توانم در ضمن عقد قرض یا عقد لازم دیگری با بدهکار شرط نمایم که اگر بدهی خود را در سررسید پرداخت ننماید فلان مبلغ به عنوان وجه التزام باید پرداخت نماید؟
که در پسخ چنین فرموده بودید:
ج۱) این پایگاه فقط پاسخگوی سؤالات عام فقهی است.
ج۲) جایز نیست.
در سایت‌ها استفتائی از حضرتعالی به این صورت آمده:
سوال: آیا با تغییر عنوان “جریمه تأخیر” به هر چیز دیگری، مشکل شرعی ربا حل می‌شود؟ و آیا اساساً جریمه تأخیر ربا محسوب می‌گردد یا خیر؟
جواب: اگر صندوق قرض‌الحسنه جریمه تأخیر را در ضمن عقد لازم شرط کند و طرف هم قبول کند اشکال ندارد، ولیکن گرفتن دیر کرد اشکال دارد.( سؤال تلفنی از دفتر مقام معظم رهبری.)
می‌خواستم بدانم آیا این استفتاء که منسوب به سوال تلفنی از دفتر است صحیح است یا استفتا اولی صحیح است؟
و به طور کلی آیا اگر جریمه در ضمن عقد لازم یا در عقد خارج لازم دیگر شرط شود لازم الاتباع و صحیح است یا نه؟
خداوند سایه شما را بر رؤس مسلمین مستدام بدارد.
فتوای آیت الله سیستانی(دامت برکاته)
سلام علیکم
محضر مرجع عالیقدر جهان تشیع حضرت آیت الله العظمی سیستانی مدظله العالی
اینجانب به لطف خداوند متعال و با توجه به جایگاه رفیع قرض الحسنه، توفیق این را دارم که مقداری از سرمایه خود را برای جلب رضایت خدا و کسب ثواب، به مردم نیازمند قرض الحسنه می دهم و به لطف خدای متعال، برکات آن را در زندگی دیده و میبینم. اما متأسفانه أخیراً فرهنگ بسیار بدی بین مردم رایج شده است که بدهی خود را در موعد مقرر پرداخت نمی نمایند و این باعث می شود که علاوه بر اینکه سرمایه‌ام از بین برود و نتوانم مدیریت مالی سرمایه‌ام را داشته باشم بلکه به مرور انگیزه قرض دادن نیز کمتر شود البته این موضوع فقط شامل بنده نیست بلکه هر کسی که می خواهد به کسی قرض دهد از ترس عدم عودت قرض چه بسا از دادن قرض خود داری می کند. با توجه به اینکه اینجانب به پلیدی بهره و ربا واقفم و از آن به خدای متعال پناه می برم و از طرفی اخذ وثیقه و ضامن در این مورد فایده ای ندارد زیرا وصول طلب از این شیوه ها به دلیل فرایند قانونی فراوان و زمانبر که گاهی گذشت از طلب بهتر از اقدام قانونی می شود:
۱- راهکار حضرتعالی در مورد ملتزم ساختن بدهکاران به اینکه بدهی خود را در موعد مقرر پرداخت نمایند چیست؟
۲- آیا اینجانب می توانم در ضمن عقد قرض یا عقد لازم دیگری با بدهکار شرط نمایم که اگر بدهی خود را در سررسید پرداخت ننماید فلان مبلغ به عنوان وجه التزام(جریمه ای که او را ملتزم به پرداخت بدهی در مرود مقرر خود کند) باید پرداخت نماید؟
آرزوی سلامتی و طول عمر با عزت برای شما را از خداوند متعال خواستارم.
بسمه تعالى
گرفتن دیر کرد حرام است
موفق باشید
دفتر حضرت آیت الله العظمى سیستانى (دام ظله) – بخش استفتائات